Mide kanseri, mide duvarındaki anormal hücreler kontrolsüz bir şekilde büyüdüğünde gerçekleşir.
Mide karnın üst kısmında bulunur. Vücudun sindirim sisteminin bir parçasını oluşturan üst gastrointestinal sistemin (GİS) bir parçasıdır. Mide yiyecek ve sıvıların yutulduktan sonra gittiği yerdir.
Mide şunları yaparak yiyeceklerin sindirilmesine yardım eder:
Mide kanserinin 4 ana türü vardır. Bunlar kanserin ilk oluştuğu hücre tipine göre adlandırılır:
Mide kanseri için risk faktörleri nelerdir?
Bir risk faktörü, birinin kanser gibi belli hastalıklar geliştirme şansını artırmakla ilgili herhangi bir faktördür. Yaşam tarzı veya çevresel risk faktörleri gibi bazı risk faktörleri değiştirilebilirken kalıtsal faktörler veya aileden birinin kanser olmuş olması gibi diğer faktörler değiştirilemez.
Bir ya da daha fazla risk faktörüne sahip olmak kanser olacağınız anlamına gelmez. Birçok insan en az bir risk faktörüne sahip olmasına rağmen asla kanser geliştirmezken kanser olan bazı kişiler de bilinen hiçbir risk faktörüne sahip olmamış olabilirler. Kanserli birinde risk faktörü olsa da o risk faktörünün hastalığın gelişiminde ne kadar etkili olduğunu bilmek genellikle zordur. Mide kanserinin nedenleri tam olarak anlaşılmasa da bu hastalığın gelişmesi riski ile alakalı bazı faktörler vardır.
Bu faktörler arasında şunlar vardır:
Eğer mide kanseri olma riskiniz hakkında endişeli iseniz lütfen doktorunuzla görüşün.
Mide kanserinin erken evrelerinde belirtileri görülmeyebilir. Yavaş büyüyebilir ve tespit edilmesi zor olabilir. Çoğu zaman mide kanseri ileri evrelerine gelene kadar teşhis edilmez.
Mide kanserinin en yaygın belirtileri bunları içerir:
Bu belirtilere neden olabilecek mide kanseri dışında başka hastalıklar da vardır. Eğer bu belirtilerden herhangi birini deneyimlerseniz bunlar hakkında bir doktorla görüşmeniz önemlidir.
Mide kanseri teşhisi nasıl konulur?
Mide kanseri belirtilerini araştırmak ve bir teşhisi doğrulamak için testler yapılır. Bu testlerden daha yaygın olanlarından bazıları şunlardır:
Evreleme
Mide kanseri teşhisi konulursa hastalığın evresini ve vücudun başka bölgelerine yayılıp yayılmadığını belirlemek için daha fazla test yaptırmanız gerekebilir. Bu testler şunları içerebilir:
Hastalığın evresini bilmek tıbbi ekibinizin sizin için en iyi tedavi yöntemini planlamasına yardımcı olur.
Mide kanseri genellikle TNM (tümör, nod, metastaz) sistemi kullanılarak evrelendirilir. Tümörün boyutuna, lenf nodlarının etkilenip etkilenmediğine ve kanserin yayılıp yayılmadığına sayılar (veya puanlar) verilir. Yüksek puanlar, kanserin daha ilerlemiş olduğu anlamına gelir. Bu puanlar kanserin evresini belirlemek için birleştirilir.
Mide kanseri, mide duvarındaki kalınlığına ve yakınlardaki lenf düğümlerine veya diğer organlara yayılıp yayılmadığına bağlı olarak 4 evreye ayrılır:
Kanserli insanların tedavisi ve bakımı genellikle multidisipliner ekip denilen hem medikal hem de müttefik sağlık bilimlerinden sağlık uzmanlarından oluşan bir ekip tarafından yapılır.
Mide kanserinin tedavisi şunlara bağlıdır:
Tedavi şunları içerebilir:
Cerrahi tedavi
Ameliyat genellikle mide kanseri olan hastaların (özellikle kanser 1, 2 veya 3.evredeyse) birçoğu için en iyi seçenektir.
Mide kanserini tedavi etmek için birçok ameliyat türü vardır. Olacağınız ameliyatın türü midede kanserin konumuna, kanserin yayılıp yayılmadığına, yaşınıza, tıbbi geçmişinize, beslenme ihtiyaçlarınıza ve genel sağlığınıza bağlıdır.
Endoskopik rezeksiyon
Kanser çok erken evrelerdeyse, bir cerrah onu bir endoskop kullanarak çıkarmayı başarabilir. Buna endoskopik rezeksiyon denir. Endoskopik mukozal rezeksiyon ve endoskopik submukozal diseksiyon endoskopik rezeksiyonun 2 türüdür.
Bu tedavi için herhangi bir kesi (kesik) gerekmez, bu nedenle genellikle sadece bir gece hastanede kalmanız gerekir.
Gastrektomi
Midenin tamamının veya bir kısmının alınması için yapılan ameliyata gastrektomi denir. Cerrah, kanserin nüksetme (tekrarlama) riskini azaltmak için tümörün mümkün olduğu kadar büyük bir kısmının yanı sıra bazı sağlıklı doku ve lenf nodlarını çıkaracaktır. Lenf nodları içlerinde herhangi bir kanser hücresi olup olmadığını görmek için bir patoloğa gönderilecektir.
Tümörün boyutuna bağlı olarak gastrektominin yapılabileceği 2 yol vardır:
Kanserin konumuna bağlı olan 2 tip gastrektomi vardır:
Eğer tümör ameliyat ile tamamen çıkarılamıyorsa ama mideyi tıkıyorsa, şunlara ihtiyacınız olabilir:
Beslenme tüpü
Mide ameliyatından önce veya sonra, ihtiyacınız olan besinleri almanıza yardımcı olması için ince bağırsağınıza yerleştirilen bir beslenme tüpüne ihtiyacınız olabilir. Besleme tüpü bir burun deliğinden (nazojejunal tüp denir) veya karın derisinden (jejunostomi denir) yerleştirilebilir.
Normal olarak yiyip içebilecek duruma gelene kadar beslenme tüpü takılı kalacaktır.
Kemoterapi
Ameliyatla birlikte bazı insanlar kemoterapi görebilir. Mide kanserinde kemoterapi ameliyattan önce veya sonra, ya da ileri evre mide kanserini kontrol etmek için kullanılabilir.
Radyoterapi
Mide kanseri tedavisi için radyoterapi acı, yutma güçlüğü veya kanama semptomplarını kontrol altına almak için kullanılır. Ameliyattan önce ya da sonra veya ameliyat seçeneği olmadığında kemoterapi ile kombinasyon halinde (kemoradyasyon denir) de kullanılabilir.
Hedefe yönelik tedavi
Hedefe yönelik tedavi normal hücrelere zarar vermeden yalnızca kanser hücrelerine saldırmak için tasarlanmış ilaçlar ile yapılan tedavidir. Bu tür ilaçlar kanser hücrelerinin büyümesi, bölünmesi, kendilerini onarması veya başka hücrelerle etkileşime geçmesini etkiler.
Bazı mide kanserleri HER2-pozitiftir, yani anormal derecede yüksek HER2 proteini seviyeleri vardır (bu protein kanser hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde büyümesine neden olur). HER2-pozitif mide kanserlerinin hedefe yönelik tedavisi için kullanılan bir ilaç trastuzumab'dır. Bu ilaç, HER2-pozitif kanser hücrelerini yok eder veya büyümesini yavaşlatır. Trastuzumab diğer kemoterapiler ile birlikte verilir.
Başka bir hedefe yönelik tedavi ilacı ramucirumab’dır. Bu ilaç tümöre giden kan akışını azaltıp tümörün büyümesini yavaşlatır veya durdurur.
İmmünoterapi bağışıklık sistemini kanser hücrelerine saldırmaya uyarmak için ilaçlar kullanan bir hedefe yönelik tedavi türüdür. İmmün kontrol noktası inhibitörleri bir immünoterapi türüdür. Bağışıklık sistemi hücrelerinde bu hücrelerin vücuttaki başka hücrelere saldırmasını durduran proteinleri bloke ederler. Bu bağışıklık sisteminin kanser hücrelerine karşı tepkisini artırmaya yardımcı olabilir.
Kontrol noktası inhibitörleri, kemoterapi ile birlikte, yüksek düzeyde PD-L1 proteini görülen ilerlemiş mide kanseri olan kişiler için ilk tedavi olarak kullanılır. Kontrol noktası inhibitörleri, kemoterapi işe yaramadığında veya tümörde yüksek düzeyde MSI belirteci olduğunda da kullanılabilir.
Tedavi sonrası takip
Tedaviden sonra fizik muayene, kan testleri, taramalar ya da gerekirse endoskopi için doktorunuzla düzenli görüşebilirsiniz. Bunlar durumunuzun değişip değişmediğini ve kanserin geri dönüp dönmediğini gösterir. Eğer randevularınızın arasında herhangi bir belirti görürseniz doktorunuza bildirmelisiniz.
Tekrarlayan kanser
Mide kanseri tedavi sonrasında geri dönebilir (nüks edebilir). Eğer mide kanseri nüks ettiyse göreceğiniz tedavi kanserin tipine, nereye yayıldığına, daha önce gördüğünüz tedavilere ve genel sağlığınıza bağlı olacaktır. Tekrarlayan mide kanseri için tedavi seçenekleri arasında kemoterapi, radyasyon tedavisi veya ameliyat bulunur. Bazı insanlar semptomları hafifletmek için (palyatif bakım denilen) radyoterapi, kemoterapi veya başka ilaç tedavileri içerebilen tedaviler görür.